Потеклото на името и областа Мариово

Мариово е област која од антиката до денес го носи истото име, “Мерихова“ се среќава уште од античко-македонски и византиски натписи и списи.

Мнозина кај нас денес и во минатото сметале и сметаат дека името Солун е вистинското македонско име на овој град, додека името Тесалоника (евентуално Тесалоники) е „грчко“, па со одбивност се однесуваат кон ваквото име.

Најстарите археолошки наоди говорат дека античката населба Тумба, кај Маџари, датира уште од младото камено време - неолит.

Стибера, или како што археолозите љубат да ја наречат Македонска Помпеја, е еден од најголемите антички градови во Македонија а, истовремено, и еден од најатрактивните антички градски населби.

На левата страна од патот Куманово-Крива Паланка, на 9 км оддалеченост од градот Куманово, над црквата Св. Петка во селото Младо Нагоричане, се издига еден рид од базалтна карпа што, со својата височина и необичен изглед, доминира над околината.

На теренот на ридот Исар, кај селото Марвинци, во близина на градот Валандово, е пронајдена една раноантичка населба што припаѓала на долномакедонската област Амфакситида.

Над градот Виница, на рид со висина од околу 40 м., опкружен со стрмни страни, се остатоците од некогашна населба од доцнaта антика, денес позната како Виничко Кале.

До доцниот V век од старата ера, областа Амфакситида (денешен Валандовско - Гевгелиски регион) претставувала одделно кнежевство во коешто античките Македонци се издвоиле како посебен етнос.

На една блага падина во подножјето на планината Плачковица, во близина на Козјачка река и селото Козјак, откриени се остатоци од каструм град, датиран во раниот IV век.

Утврдувањето на локација на римскиот град Астибо, долго време ја поттикнува љубопитноста на голем број истражувачи.