Наумакија (од наус=брод и махи=битка) е вештачка битка на вода со вистинска или симултана употреба на оружја познати уште во XII век п.н.е во стариот Египет што се огледа од прикази на гробница во Ал Гиси.

Од Библијата се осознава дека првата Христијанска општина и првата црква во Европа, се подигнати во Македонија, во градот Филипи (крстен така по Филип II Македонски).

На шестиот месец од македонскиот антички календар, кој пак се паѓал на пролет во месецот кај нив наречен “Xandikos”(март), се вршела масовна лустрација (“прочистување”) на македонската војска на чело со својот крал

Воените лукавства (eng, ruse, strategem, franc. strategeme, deception, ruse de guerre, ital. Stratagemma, germ. Kriegslist) се збир од активности со кои непријателот се доведува во заблуда за да постапува како што му одговара на противникот.

По потекло е Македонец, од градот Кратово.