Врз основ на Турските архиви повеќе историчари од Балканот, потврдуваат дека Мариово во XVI XVII век уживало извесна “земска автономија” со “земски кметови”

И покрај тешките пљачки, разорувања и походи на разни народи, гладните години, чуми и напаствија кои оставиле трага на животот во Македонија, се чини дека ништо така разорно не влијаело како замјотресот од 518 година.

Апокрифи (a`pokryfos) во буквален превод - скриен, прикриен, покриен, таен и сл. а се однесуваат главно за ранохристијански списи.

Бројни крстоносни војски ќе протатнат низ тлото на Македонија притоа воведувајќи самите некаков нивни ред на правила.

По Илинденското востание, турскиот терор врз македонскиот народ земал страотен замав.