Први флористички истражувања на флората во Македонија се преземени уште во I половина на XIX век.

Наумакија (од наус=брод и махи=битка) е вештачка битка на вода со вистинска или симултана употреба на оружја познати уште во XII век п.н.е во стариот Египет што се огледа од прикази на гробница во Ал Гиси.

Во времето на големата чума од 1349 год. се израѓаат едно чудо суеверија се со цел бркање на чумата од човечкото тело, немоќно да се брани. Едно од тие суеверија е - “флагелантсвото” или “братсвото по камшик”.

Македонија е далеку пред сите по бројот на ранохристијанските локалитети, пред сите Балкански држави а камо ли во Европски рамки.

Воените лукавства (eng, ruse, strategem, franc. strategeme, deception, ruse de guerre, ital. Stratagemma, germ. Kriegslist) се збир од активности со кои непријателот се доведува во заблуда за да постапува како што му одговара на противникот.