Манастирската црква Св. Никола, што се наоѓа крај старите гробишта во кривопаланечкото село Псача, била изградена кон средината на XIVвек.

Источно од градот Свети Николе, на левиот брег на Долна Река, на просторот кај старите гробишта во селото Буриловци, постои мала средновековна црква изградена на постаро култно место и посветена на свети Никола.

За времето на подигање тоа е втората половина на XII век, кога, според карактеристиките кои му одговараат на последнот период од сликарството од епохата на Комнените, е датиран живописот во апсидата: “Богородица Ширшаја небеса”, “Поклонувањето на Агнецот”.

Топличкиот манастир, со црквата посветена на светецот свети Никола, се наоѓа во близина на каменоломот во подножјето на ридот наречен “Краста манастирска”, на падините на Плакенската планина.

Првичната црква била изградена во 1095 година, од страна на протостраторот Алексие кој бил роднина на византискиот император Алексие Комнен.

Недалеку од брегот на Охридското Езеро, до самата Долна Порта, се наоѓаат двете Болнички цркви Св. Никола и Св. Богородица.

Над преспанското село Грнчари, опкружена со живописна природа, сочувана е малата еднокорабна црква меѓу народот позната како Св. Илија.

Во подножјето на падините на планината Скопска Црна Гора, во близина на селото Бањани и долината на Бањска река, има манастир со црква посветена на свети Илија. Овој манастир меѓу народот популарно се нарекува манастир Св. Илија Горни.

Во селото Старо Нагоричане, во близина на градот Куманово, се наоѓа еден од најзначајните споменици на културата во Македонија.

Во близина на кумановското село Младо Нагоричане, покрај археолошкиот локалитет Костоперски рид и црквата Св. Петка, се наоѓа уште еден споменик на културата, чие постоење говори за културниот континуитет на во овој регион.